Veelgestelde vragen over het bekersysteem voor evenementen mét best practices

Per 1 juli 2023 en 1 januari 2024 gingen er nieuwe regels in voor wegwerpplastic. Ben jij betrokken bij evenementen? Dan heb je vast veel vragen hierover. Welke bekers moet ik gebruiken voor mijn evenement? Wat zijn de voor- en nadelen van de verschillende opties? Wat is het verschil tussen een open en gesloten evenement? Wij geven antwoord.

Wat is een open evenement?

Bij een open evenement is er geen omheining. Voorbeelden van een open evenement zijn een kermis, braderie, kerstmarkt, marathon, carnaval op straat, koningsdag, etc. Bezoekers betalen sinds 1 juli 2023 een meerprijs voor een wegwerpbeker en -bakje als deze plastic bevat. Daarnaast moeten ze gebruik kunnen maken van een herbruikbaar alternatief met een retoursysteem OF van een zelf meegebrachte beker of verpakking (bring your own). Je bent verplicht de bezoeker een keuze aan te bieden.

Noot: Per 1 januari 2026 wordt de plastic meerprijs afgeschaft. Dit jaar 2025 heeft de staatssecretaris besloten niet te handhaven op het heffen van deze toeslag. Dit betekent dus dat de plastic toeslag nu al niet meer verplicht is. Je blijft wel verplicht om een herbruikbare variant aan te bieden of BYO toe te staan.

Wat is een gesloten evenement?

Een gesloten evenement vindt plaats op een locatie met een omheining. Denk aan een muziekfestival of concert op een besloten locatie (binnen of buiten) of aan een sportevenement in een stadion.

De hoofdregel is dat wegwerpbekers en/of bakjes die plastic bevatten, niet langer mogen worden aangeboden. Herbruikbaar is de norm. Een circulair systeem, waarbij bekers en bakjes retour komen voor hergebruik is dan verplicht. Als uitzondering op deze regel geldt dat je plastic wegwerpbekers en -bakjes wel mag gebruiken wanneer je deze inzamelt voor hoogwaardige recycling.

Hoogwaardige recycling betekent dat je de bekers en bakjes inzamelt en dat het na recycling opnieuw gebruikt wordt als verpakkingsmateriaal voor eten of drinken. Het minimale percentage ingezamelde bekers en bakjes dat hoogwaardig gerecycled moet worden loopt jaarlijks op en begint in 2024 bij 75% tot 90% in 2027 en verder. Zo is het op dit moment alleen mogelijk om bekers of bakjes gemaakt van polyethyleentereftalaat (PET) hoogwaardig te recyclen. Wie gebruik wil maken van de uitzondering op het verbod op wegwerp moet dit vooraf melden bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT)

Hardcups of softcups: wat kies jij voor je evenement?

Heb je hulp nodig bij de keuze voor hardcups of softcups voor jouw evenement? Welke optie voor jou het beste is, hangt af van verschillende factoren. We helpen je graag bij het maken van je keuze en hebben de kenmerken van beide bekersoorten op een rij gezet. Bekijk onze onepager.

Wat is beter voor het milieu: hardcups of softcups?

Is hergebruik écht duurzamer? Een vraag die vaak gesteld wordt, vooral door softcup-leveranciers en recyclebedrijven. Het antwoord: Bij gebruik van een lichtgewicht herbruikbare PP beker, welke gereinigd wordt in een efficiënte wasstraat en een verlies van 10% versus een recyclebare rPET bekers met recyclingpercentage van 75%, is de herbruikbare beker duurzamer als deze minimaal 5 keer hergebruikt wordt. Dat gebruik kan gedurende de gehele levensduur van de bekers plaatsvinden, dit hoeft dus niet tijdens één evenement te gebeuren.

Bron: Herbruikbare of recyclebare bekers op evenementen, wat is de meest duurzame keuze? - Green Events

Kan ik het beste hardcups of softcups gebruiken voor mijn evenement?

Beide opties hebben voor- en nadelen. Maak per evenement een afweging op basis van de plussen en minnen. Vragen die je kunnen helpen bij deze keuze zijn:

  • Is het een gesloten of open evenement?
  • Wat heeft je voorkeur, hergebruik of recycling?
  • Voor welk retoursysteem kies je en waarom?
  • Hoe richt je de bar, backstage & logistiek in?
  • Welke keuze maak je voor je servies, indien van toepassing?
  • Wat betekent dit voor horeca en schoonmaak?
  • Wat spreek je af met de afvalverwerker?
  • Tegen welke uitdagingen loop je aan?
  • Hoe ziet de begroting eruit?

Kan ik voor de hardcups het beste statiegeld vragen of een bekermunt gebruiken?

Voor beide opties zijn er plussen en minnen. Kijk wat het meest past bij het evenement, de locatie en het publiek.

Statiegeld:

+ hoog retourpercentage, mits borg minimaal 1 euro is

+ ideaal voor herbruikbare bekers

+ borg dekt kosten van verloren of beschadigde bekers

+ bekerrapers krijgen geen kans als borg minimaal 1 euro is

- extra handeling en administratie van retourbetalingen

- let op fraude: vergt duidelijke afspraken en veilige opslag

Bron: GreenEvents-Toolkit-Wegwerpplastic-Evenementen-2023-5.pdf

Bekermunt:

+ werkt goed, mits toeslag bij kwijtraken minimaal 1 euro is

+ ideaal voor herbruikbare en recyclebare bekers

+ minder fraudegevoelig, geen directe geldwaarde

+ bekerrapers krijgen geen kans, geen directe geldwaarde

- geen incentive om laatste beker in te leveren

Hoe zorg ik ervoor dat softcups schoon genoeg zijn om te recyclen?

Het kan gebeuren dat er te veel ander vuil tussen de softcups zit waardoor ze afgekeurd worden door het recyclebedrijf. Bijvoorbeeld als bezoekers de softcups zelf in containers moeten gooien en daar ook ander afval in doen.

Het is dus van belang dat je bezoekers goed informeert over het belang van goede recycling met heldere aanduidingen.

Accepteren bezoekers dat er met statiegeld of een retourmunt gewerkt wordt?

Uit evaluaties van evenementen waar met dit systeem gewerkt werd, kwam dit naar voren:

  • Alle evaluaties geven aan dat bezoekers accepteren dat er een statiegeldsysteem is
  • Er wordt vaak gewerkt met een retourmunt of borg (bijv 2 euro)
  • Bekers worden goed ingeleverd
  • Laatste beker wordt wel vaak vergeten

Worden er wel rondjes gegeven als je werkt met bekers met statiegeld of retourmunt?

Lege bekers meegeven aan degene die een rondje haalt of naar voorbeeld van Leidens Ontzet en de Gentse Feesten: de introductie van de pitcher voor het ‘nieuwe rondje’. Met een borgbedrag van bijvoorbeeld €5,- schenk je de beker van je vrienden vol met een pitcher of kan.

Waar laat ik al die hardcups op mijn evenement?

Op dezelfde plek waar normaliter de bierglazen of het wegwerpplastic stond. Hardcups zijn ook stapelbaar.

Hoe maak ik de hard cups schoon?

Hier zijn mobiele waskasten/reinigers voor. Dit zijn een soort vaatwasmachines. Aanbieders van hardcups hebben deze waskasten ook in hun assortiment. Via internet vind je makkelijk aanbieders via zoekwoorden zoals herbruikbare bekers, hardcups of reinigen herbruikbare bekers.

Waar kan ik meer informatie vinden?

De antwoorden op bovenstaande vragen komen van diverse informatie van de overheid. Zie deze artikelen, daar vind je nog meer tekst en uitleg.

Voor meer best practises zie deze pagina.