Plastic wegwerpbekers en -maaltijdverpakkingen in de ban

Sinds de zomer van 2023 gelden er nieuwe regels voor het gebruik van plastic wegwerpverpakkingen (Single Use Plastics). Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen ‘consumptie on the go’ en ‘consumptie ter plaatse’. De nieuwe regels voor consumptie ‘on the go’ gingen in per 1 juli 2023 en voor consumptie ter plaatse per 1 januari 2024. Wat zijn precies de regels en wat kun je doen om aan deze regels te voldoen? We hebben alle belangrijke informatie voor je op een rij gezet

Regels voor consumptie voor afhalen en bezorgen

De regels die hier omschreven staan gelden voor consumptie voor onderweg, ook wel afhalen en bezorgen. Maar ook voor open evenementen.

Sinds 1 juli 2023 dien je als ondernemer bij afhaal en bezorging of bij een open evenement te voldoen aan één van de onderstaande opties (of een combinatie van A, B, en C):

• A. Gebruik van wegwerpverpakkingen zonder plastic is toegestaan.
• B. Je moet de klant de keuze bieden tussen een herbruikbare beker/verpakking of een wegwerpverpakking met plastic tegen een meerprijs. De hoogte van de meerprijs, ook wel plastic toeslag, bepaal je zelf.
• C. Klanten kunnen hun eigen beker of box meenemen (Bring Your Own, BYO), of kiezen voor een wegwerpverpakking met plastic tegen een meerprijs.

Bijvoorbeeld, de gangbare koffiebekers met een plastic coating om lekken te voorkomen, hebben momenteel geen alternatief zonder plastic op de markt. Indien je dergelijke koffiebekers verkoopt, dien je een extra bedrag in rekening te brengen. Daarnaast ben je verplicht een herbruikbaar alternatief aan te bieden, of de klant te informeren dat ze hun eigen beker mogen meenemen.

Noot: Per 1 januari 2026 wordt de plastic meerprijs (plastic toeslag) afgeschaft. Dit jaar 2025 heeft de staatssecretaris besloten niet te handhaven op het heffen van deze toeslag. Dit betekent dus dat de plastic toeslag nu al niet meer verplicht is. Het aanbieden van een herbruikbare variant of BYO blijft wel verplicht.

Regels voor consumptie ter plaatse

De regels die hier omschreven staan gelden voor consumptie ter plaatse. Maar ook voor gesloten evenementen.

Sinds 1 januari 2024 gelden er tevens regels voor het gebruik van wegwerpplastic bij consumptie ter plaatse en bij gesloten evenementen. De hoofdregel is dat wegwerpbekers en/of bakjes die plastic bevatten, niet langer mogen worden aangeboden. Herbruikbaar is de norm

Er zijn twee uitzonderingen op deze hoofdregel mogelijk:

• Hoogwaardige recycling . Als de wegwerpbekers of bakjes aantoonbaar tot een oplopend percentage zijn ingezameld voor hoogwaardige recycling (waarbij er opnieuw voedselcontactmateriaal van wordt gemaakt), is dit toegestaan. Het vereiste inzamelpercentage voor 2024 is 75%, wat elk jaar met 5% toeneemt tot 90% in 2027. Wie gebruik wil maken van de uitzondering op het verbod op wegwerp moet dit vooraf melden bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT)

• Bekers/bakjes met maximaal 5% plastic. Dit is een tijdelijke uitzondering die geldt voor het jaar 2025, waarover de staatssecretaris van I&W nog een beslissing moet nemen of dit wel of niet definitief wordt. . Organisaties die hiervan gebruik willen maken, moeten aan bepaalde voorwaarden voldoen: :
  • Aanmelden bij de ILT via een meldformulier.
  • Aantonen dat 75% van de aangeboden drinkbekers of maaltijdverpakkingen in 2024 is ingezameld voor recycling.
  • Bewijzen dat de drinkbekers of voedselverpakkingen 100% recyclebaar zijn.
  • Een administratie van de inzameling voor recycling in 2024 bijhouden en deze minimaal drie jaar na dit kalenderjaar bewaren.

• Noot: Per 1 januari 2026 verandert de wetgeving mbt de hoogwaardige recycling. Ondernemers in de horeca (ook voor kantoren, bedrijven, instellingen, supermarkten) mogen dan geen gebruik meer maken van de uitzondering van hoogwaardige recycling. Voor gesloten evenementen, zoals festivals, blijft de uitzondering wel bestaan.