Blog wethouder Raalte: ‘Horecaondernemers hekelen onduidelijkheid en juist deze periode staat er bol van’

In de gemeente Raalte (38.000 inwoners) is de horeca, net als de retail, de toeristische sector en de (toeleveranciers van) de evenementenbranche, enorm hard geraakt. Een ongekend omzetverlies in een sector die een belangrijke positieve stempel drukt op onder andere de leefbaarheid van de centrumgebieden in onze dorpen, met als grootste kernen Raalte en Heino. De afgelopen 10 jaar kende de sector in onze gemeente een groei van 12 procent aan vestigingen en ruim 6 procent in werkgelegenheid. De belangrijkste vraag, die momenteel nog niet te beantwoorden valt, is natuurlijk hoe het horecaspeelveld er na de crisis uitziet.

Digitaal noodloket

Het coronavirus heeft een zeer grote impact; een ernstige situatie die halverwege maart in Nederland reden was voor verregaande maatregelen. Maatregelen die voor het gehele bedrijfsleven bijzonder ingrijpend waren en tot vele vragen leidden. Als gemeente hebben we direct een digitaal noodloket in het leven geroepen, aanvullend op de landelijke steunmaatregelen uitstel van lokale heffingen verleend en gezorgd dat diverse regelingen snel en effectief uitgevoerd werden. Daarnaast zijn de contacten met de verschillende lokale ondernemersverenigingen en landelijke brancheverenigingen als bijvoorbeeld KHN verder geïntensiveerd.

Na deze acute maatregelen in een periode dat het duidelijk was voor de horeca dat nauwelijks iets kon, (kroegen, restaurants en cafétaria’s waren immers dicht) verschoven de voornaamste inspanningen van de gemeente naar informatie delen richting ondernemers. Het doorgeven van imperfecties in de steunmaatregelen waar onze ondernemers tegen aanliepen richting ministerie of Tweede Kamerleden en het begeleiden van bezorgen en afhalen wat immers nog wel mogelijk was. Ik ben enorm onder de indruk hoe snel verschillende horecaondernemers schakelden naar een eigen digitaal bestelsysteem, met meerdere ondernemers gezamenlijke platforms of bezorgdiensten opzetten en afhaallocaties inrichtten conform de richtlijnen. Ook op andere manieren kwam de inventiviteit van ondernemers naar voren. Zo verscheen in april al een ondernemer uit Raalte op de landelijke tv met een proefopstelling in zijn restaurant met tussen de tafels statieven met daarin plexiglas platen. Op het moment van schrijven van dit artikel wachten we nog op de resultaten van de inmiddels ingezette landelijke pilot.

“KHN is in deze crisis voor gemeenten een zeer bruikbare kennispartner”

Ondertussen komen banken met de eerste sectorprognoses. Landelijk wordt er voor het tweede kwartaal 80 procent omzetafname voor restaurants en cafés voorspeld, voor cafetaria’s 60 procent. In onze gesprekken met de horeca blijkt de situatie in de gemeente Raalte redelijk in lijn met deze landelijke prognoses. Alhoewel een aantal ondernemers aangeeft positief verrast te zijn over de omzet vanuit de (gecreëerde) bezorg- en afhaalfaciliteiten en iets minder negatieve omzetafnames dan landelijk te verwachten in het tweede kwartaal. De betrokkenheid van de inwoners in de verschillende dorpen met hun horecaondernemers blijkt groot. Acties om vooral lokaal te kopen slaan aan en ook sportverenigingen roepen vooral hun sponsoren waaronder de lokale horeca te steunen.

Vragen, vragen, vragen

Dan kondigt premier Rutte begin mei een routekaart aan. De horeca kan, onder voorwaarden, per 1 juni eventueel open en de terrassen ook. Betreffende de terrassen hebben we (ook naar wens van de gemeenteraad om zo ruimhartig mogelijk de terrassenuitbreiding te faciliteren) de horeca gevraagd hoe zij dit zelf per individuele ondernemer idealiter voor ogen hadden. In 95 procent van de aanvragen hadden we al snel principeakkoorden uitgesproken. Maar los van de terrassenuitbreiding: het was een periode vol onzekerheid en onduidelijkheid. Bovenal voor de ondernemers, maar ook voor de gemeente en onze contactfunctionaris Macha. Bovendien veranderen vanuit het Rijk/Veiligheidsberaad/Veiligheidsregio regels ‘ongeveer per dag’. Ondernemers benaderen de gemeente met allerlei vragen. Horecaondernemers hekelen onduidelijkheid en juist deze periode staat er bol van. Met hoeveel personen aan een tafeltje op het terras? Maximaal 30 binnen, maar is dat inclusief of exclusief personeel? En kan dat niet 30 per zaal waar de richtlijnen van het RIVM te waarborgen zijn of is dat 30 per gebouw? In die Veiligheidsregio mag dit wel en waarom bij ons niet? Waarom die sector wel en wij niet? Mag een overkapping boven ons uitgebreide terras in de openbare ruimte? Aan hoeveel kanten moet de overkapping ‘open’ zijn? Hoe waarborgen we als ondernemer de anderhalve meter bij gasten? Boa’s en handhaving, muziek, schermen, looproutes, inchecken, crowdmanagement, verkeersveiligheid etc. etc. etc.

KHN blijkt in deze tijden niet alleen voor hun leden maar zeker ook voor gemeenten een belangrijke partner. KHN worstelt met dezelfde vraagstukken, kunnen een vergelijk maken met bijvoorbeeld de situatie in andere gemeenten en veiligheidsregio’s en ze zijn makkelijk bereikbaar voor vragen, variërend van algemeen directeur Dirk Beljaarts, tot Joëlle Roesink, onze regiomanager in Overijssel. Lokaal schakelen we vanzelfsprekend al via het bestuur van KHN Salland en de individuele ondernemers.

Met handen en voeten gebonden...

De wens bij veel horecaondernemers is om snel weer terug te keren naar ‘normaal’. Het runnen van een horecazaak onder de huidige restricties is voor veel zaken immers nog een verliesgevende situatie en dit brengt logischerwijs spanningen en frustraties met zich mee. Allereerst blijven we als gemeente naar onszelf kijken, wij doen echt niet alles (direct) goed. Maar we zijn echter in deze tijd ook als gemeente met de meeste vraagstukken met handen en voeten gebonden. Maar een luisterend oor, meedenken waar mogelijk, blijven informeren, en vooral dat stapje extra zetten richting Den Haag om dingen wel mogelijk te maken, wordt enorm gewaardeerd. Zonder daarbij de volksgezondheid in gevaar te brengen en dat besef is bij de horecaondernemers net zo aanwezig. Maximale ruimte krijgen om te ondernemen is de grote wens, maar daarentegen een tweede golf besmettingen en daardoor weer meer restricties is voor velen een nachtmerrie. Graag wil ik via deze weg alle KHN-leden veel sterkte toewensen in deze zware tijd!

Dennis Melenhorst
Wethouder EZ gemeente Raalte