De regels omtrent de Single Use Plastic (SUP) wetgeving worden, wat staatssecretaris Jansen (I&W) betreft, per 1 januari 2026 aangescherpt. In de Tweede Kamer is hierover veel te doen. Vooral de kartonnen beker met plastic coating versus de herbruikbare beker leidt tot veel discussie. In de Tweede Kamer zijn hierover moties ingediend en daarover is vandaag gestemd.
Een meerderheid van de Kamer is voor de afschaffing van de plastic taks en voor een uitzondering van de kartonnen bekers met plastic coating met een goed inzamel- en recyclesysteem. Ook roept de Kamer Jansen op om gedegen onderzoek te doen naar wat nu werkelijk duurzamer is, de kartonnen beker met plastic coating of de herbruikbare beker.
SUP: de huidige stand van zaken
Sinds 1 juli 2023 gelden er regels voor eenmalige plastic verpakkingen voor ‘consumptie onderweg’ en per 1 januari 2024 is het gebruik van eenmalige plastic verpakkingen bij consumptie ter plaatse verboden. Hierover lees je meer in De Single Use Plastic richtlijn. Herbruikbaar is voortaan de norm.
De regels om het gebruik van plastic wegwerpbekers en -bakjes te verminderen lijken hun vruchten af te werpen. Uit een evaluatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat blijkt dat Nederland op koers ligt om zijn doelstellingen te halen. Toch ervaren ondernemers knelpunten en onduidelijkheden in de praktijk. Staatssecretaris Chris Jansen kondigde daarom aan dat de regels waar nodig worden aangepast. Meer hierover kun je lezen in Regelgeving voor wegwerpplastic aangepast.
Politieke discussie
In de Tweede Kamer is veel discussie over de SUP regelgeving, vooral over de kartonnen bekers met plastic coating versus de herbruikbare beker. De grote vraag is: welke beker is nu werkelijk duurzamer? Wij dringen er al langere tijd bij de Tweede Kamer op aan hier onderzoek naar te doen en tot die tijd de kartonnen beker met plastic coating toe te staan. Dit namen wij ook op in ons Regeldruk Actieplan. Dankzij goed lobbywerk van onze kant diende Tweede Kamerlid Boutkan van de PVV een motie in:
Verzoekt de regering om een onafhankelijk onderzoek te doen naar de daadwerkelijke duurzaamheid van bekers met een plastic coating (van maximaal 5%) t.o.v. herbruikbare bekers.
Ook Tweede Kamerlid Buijsse van de VVD vindt de wetgeving doorslaan en diende twee moties in:
Verzoekt de regering om deze meerprijs van 0,25 eurocent voor plastic bakjes en bekertjes af te schaffen.
Verzoekt de regering om bij de herziening van de regeling kunststofproducten voor eenmalig gebruik papieren bekers en bakjes met plastic coating toe te staan als optie om de doelstelling voor vermindering van het plasticverbruik te bereiken, op voorwaarde dat er een systeem voor inzameling, sortering en recycling is opgezet.
De laatste motie werd door staatssecretaris Jansen ontraden, omdat de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) niet de capaciteit heeft om deze motie te handhaven. Het gaat om vier miljard bekertjes, als deze worden uitgezonderd van de wetgeving worden de beoogde doelen niet gehaald.
Zo is er gestemd
De Tweede Kamer heeft gestemd en alle drie de moties zijn aangenomen. Als KHN zijn wij verheugd dat er nu eens goed wordt gekeken naar wat werkelijk de duurzamere keuze is als het gaat om bekers. We zien dat hierover veel onduidelijkheid is in de markt. We pleiten ervoor om, totdat hier duidelijkheid over bestaat, de kartonnen beker met plastic coating uitgezonderd te laten zonder inzamelsysteem.
De staatssecretaris is nu aan zet. Het is voor hem lastig om de wijzigingen die hij voorstelde per 1 januari 2026 door te voeren. Hij zal met een reactie moeten komen. Het is daarbij goed om te weten dat een staatssecretaris een motie naast zich kan neerleggen.