Single use plastic
Veelgestelde vragen over het bekersysteem voor evenementen
Per 1 juli 2023 en 1 januari 2024 gingen er nieuwe regels in voor wegwerpplastic. Ben jij betrokken bij evenementen? Dan heb je hier vast veel vragen over. Welke bekers moet ik gebruiken voor mijn evenement? Wat zijn de voor- en nadelen van de verschillende opties? Wat is het verschil tussen een open en een gesloten evenement? Geven gasten dan nog wel een rondje? We geven antwoord.
Wat is een open evenement?
Bij een open evenement is er geen omheining. Voorbeelden van een open evenement zijn een kermis, braderie, kerstmarkt, marathon, carnaval op straat, koningsdag, etc. Bezoekers betalen vanaf 1 juli 2023 voor een wegwerpbeker en -bakje als deze plastic bevat. Daarnaast moeten ze gebruik kunnen maken van een herbruikbaar alternatief met een retoursysteem OF van een zelf meegebrachte beker of verpakking (bring your own).
Wat is een gesloten evenement?
Een gesloten evenement vindt plaats op een locatie met een omheining. Denk aan een muziekfestival of concert op een besloten locatie (binnen of buiten) of aan een sportevenement in een stadion.
Bij gesloten evenementen is het gebruik van plastic wegwerpbekers en -bakjes vanaf 1 januari 2024 in principe alleen toegestaan als minimaal 75 procent van alle bekers ingezameld en gerecycled wordt. Een circulair systeem, waarbij bekers en verpakkingen retour komen voor hergebruik óf voor hoogwaardige recycling, is dan dus verplicht. Er zijn verschillende systemen die bezoekers via inzamelboxen, afvalcontainers en duidelijke instructies stimuleren om bekers in te leveren.
Vooralsnog wordt er in bepaalde gevallen niet gehandhaafd. Daarover lees je hier meer.
Welke beker opties zijn er voor mijn evenement?
Als we het over een afvalvrij, oftewel circulair, bekersysteem hebben, zijn er drie opties:
- hergebruik van hardcups
- hoogwaardige recycling van softcups
- wegwerpplastic tegen betaling (bijv 25 cent), alleen bij open evenement en mogelijkheid bieden om je eigen verpakking te gebruiken (zelf meegebrachte beker)
In de eerste twee gevallen is het noodzakelijk dat de beker terugkomt en niet bij het restafval belandt. Een retoursysteem met statiegeld of een andere incentive, zoals een retourmunt, leidt hierbij tot het beste resultaat.
De gemeente kan aanvullende eisen stellen aan het gebruik van herbruikbare, recyclebare of wegwerpbekers. Check dus of de gemeente hier beleid over heeft.
Wat is beter voor het milieu: hardcups of softcups?
Is hergebruik écht duurzamer? Een vraag die vaak gesteld wordt, vooral door softcup-leveranciers en recyclebedrijven. Het antwoord: onderzoek toont aan dat hergebruik duurzamer is, mits een beker minimaal vijf keer gebruikt wordt, en een bakje minimaal acht keer. Kies daarom voor hergebruik. Als dat niet haalbaar is, kies je voor hoogwaardige recycling (bekers) of plasticvrij (bakjes)
Kan ik het beste hardcups of softcups gebruiken voor mijn evenement?
Beide opties hebben voor- en nadelen. Maak per evenement een afweging op basis van de plussen en minnen. Vragen die je kunnen helpen bij deze keuze zijn:
- Is het een gesloten of open evenement?
- Wat heeft je voorkeur, hergebruik of recycling?
- Voor welk retoursysteem kies je en waarom?
- Hoe richt je de bar, backstage & logistiek in?
- Welke keuze maak je voor je servies, indien van toepassing?
- Wat betekent dit voor horeca en schoonmaak?
- Wat spreek je af met de afvalverwerker?
- Tegen welke uitdagingen loop je aan?
- Hoe ziet de begroting eruit?
Kan ik voor de hardcups het beste statiegeld vragen of een bekermunt gebruiken?
Voor beide opties zijn er plussen en minnen. Kijk wat het meest past bij het evenement, de locatie en het publiek.
Statiegeld: + hoog retourpercentage, mits borg minimaal 1 euro is + ideaal voor herbruikbare bekers + borg dekt kosten van verloren of beschadigde bekers + bekerrapers krijgen geen kans als borg minimaal 1 euro is - extra handeling en administratie van retourbetalingen - let op fraude: vergt duidelijke afspraken en veilige opslag | Bekermunt: + werkt goed, mits toeslag bij kwijtraken minimaal 1 euro is + ideaal voor herbruikbare en recyclebare bekers + minder fraudegevoelig, geen directe geldwaarde + bekerrapers krijgen geen kans, geen directe geldwaarde - geen incentive om laatste beker in te leveren |
Hoe zorg ik ervoor dat softcups schoon genoeg zijn om te recyclen?
Het kan gebeuren dat er te veel ander vuil tussen de softcups zit waardoor ze afgekeurd worden door het recyclebedrijf. Bijvoorbeeld als bezoekers de softcups zelf in containers moeten gooien en daar ook ander afval in doen.
Het is dus van belang dat je bezoekers goed informeert over het belang van goede recycling met heldere aanduidingen.
Accepteren bezoekers dat er met statiegeld of een retourmunt gewerkt wordt?
Uit evaluaties van evenementen waar met dit systeem gewerkt werd, kwam dit naar voren:
- Alle evaluaties geven aan dat bezoekers accepteren dat er een statiegeldsysteem is
- Er wordt vaak gewerkt met een retourmunt of borg (bijv 2 euro)
- Bekers worden goed ingeleverd
- Laatste beker wordt wel vaak vergeten
Worden er wel rondjes gegeven als je werkt met bekers met statiegeld of retourmunt?
Uit evaluaties kwam naar voren dat rondjes geven bij hard cups minder gebruikelijk is dan bij soft cups. Als dat een belangrijke factor voor jouw evenement is, dan kies je voor softcups met een duurzaam recycle systeem (mag alleen bij gesloten evenement).
Denk ook aan de mogelijkheid om met pitchers van hard plastic te werken. Zo wordt het geven van rondjes makkelijker, ongeacht het type beker.
Hoe werkt het als ik kies voor wegwerp plastic tegen betaling?
Dit mag alleen onder voorwaarden:
- Dit mag alleen bij een open evenement (zoals kermis, braderie, kerstmarkt, marathon, carnaval op straat, koningsdag)
- Je brengt een bedrag in rekening. Richtlijn van de overheid is 0,25 eurocent per beker.
- Dit bedrag moet apart van de consumptie aangeslagen worden
- Je moet een herbruikbaar alternatief bieden: dus OF een hardcup OF de mogelijkheid voor de gast om zijn eigen beker te gebruiken (bring your own)
- Bij wegwerpplastic worden er ook eisen gesteld aan hoeveel gerecycled moet worden. Dit betekent dat je de bekers en bakjes inzamelt en dat het na recycling opnieuw gebruikt wordt als verpakkingsmateriaal voor eten of drinken. Het minimale percentage ingezamelde bekers en bakjes dat hoogwaardig gerecycled moet worden loopt jaarlijks op en begint in 2024 bij 75% tot 90% in 2027 en verder.
Waarom moet er een apart bedrag betaald worden?
Het gebruik van plastic verpakkingen wordt duurder, waardoor de overheid hoopt dat de consument deze verpakking niet koopt maar kiest voor herbruikbaar. Dit bedrag moet apart aangeslagen worden op de kassa, omdat hierover het hoge btw-tarief gerekend wordt.
Hoe verwerk ik dat op de kassa?
Het is dan dus nodig dat je een aparte ‘knop’ op je kassa hebt om de toeslag aan te slaan. Stel er wordt drie cola besteld. Dan sla je drie keer de colaprijs aan en drie keer 25 cent tegen het hoge btw-tarief onder vermelding van ‘plastic product’. Je verricht dus twee handelingen in plaats van één.
Richtlijnen (dit is een advies, je bepaalt zelf) voor prijzen zijn:
- € 0,25 voor een beker;
- € 0,50 voor een maaltijd, die kan bestaan uit meerdere bakjes;
- € 0,05 voor bakjes met een eenpersoonsportie groente, fruit, yoghurt, beleg of saus.
Waar laat ik al die hardcups op mijn evenement?
Op dezelfde plek waar normaliter de bierglazen of het wegwerpplastic stond. Hardcups zijn ook stapelbaar.
Hoe maak ik de hard cups schoon?
Hier zijn mobiele waskasten/reinigers voor. Dit zijn een soort vaatwasmachines. Aanbieders van hardcups hebben deze waskasten ook in hun assortiment. Via internet vind je makkelijk aanbieders via zoekwoorden zoals herbruikbare bekers, hardcups of reinigen herbruikbare bekers.
Waar kan ik meer informatie vinden?
De antwoorden op bovenstaande vragen komen van diverse informatie van de overheid. Zie deze artikelen, daar vind je nog meer tekst en uitleg.