Wat betekent de leeftijdsgrens van 18 jaar voor alcoholverkoop voor jou?

Je mag geen alcohol verkopen aan jongeren onder de 18 jaar. Sinds het ingaan van de Alcoholwet op 1 juli 2021 is ook het doorgeven van alcohol aan een minderjarige niet toegestaan (verbod op wederverstrekking). Wat betekent de leeftijdsgrens voor jou en hoe kun je daar mee omgaan?

Sinds 1 januari 2014 is de leeftijdsgrens verhoogd van 16 naar 18 jaar. Dit betekent dat:

  • Aan jongeren onder de 18 jaar mag geen alcohol worden verkocht. De leeftijdsgrens voor sterke drank en zwakalcoholhoudende drank is dus gelijk.
  • Jongeren onder de 18 jaar zijn strafbaar als ze alcohol bij zich hebben. Zowel op straat als op andere plekken toegankelijk voor het publiek. Bijvoorbeeld in een café, winkelcentrum, stationshal of park.
  • Met het verbod op wederverstrekking is het strafbaar voor een volwassene om alcoholhoudende drank te kopen, bijvoorbeeld in de horeca, en deze drank dan door te geven aan een minderjarige.
  • Gemeenten moeten een preventie- en handhavingsplan alcohol hebben.

Moet je altijd de leeftijd controleren?

Als verkoper van alcohol ben je verplicht om te controleren of de koper wel de juiste leeftijd heeft. Dat hoeft alleen niet wanneer de gast 'onmiskenbaar' oud genoeg is. Bij twijfel over de leeftijd moet je dus vragen om legitimatie. Let op zogenaamde 'doorgevers'; je bent als verkoper namelijk ook verantwoordelijk wanneer de koper zelf 18 of ouder is maar de alcohol kennelijk is voor iemand waarvan de leeftijd nog niet is vastgesteld. Van die persoon moet je dan dus ook de leeftijd controleren. De doorgever is zelf ook strafbaar. Het gevolg is dat er drie boetes kunnen worden uitgedeeld: naast de (directe) verstrekker en de minderjarige die de alcohol in ontvangst neemt, kan nu ook een meerderjarige een boete kan krijgen voor het doorgeven van de drank.

Hoe controleer ik de leeftijdsgrens als ik alcohol laat afleveren bij maaltijdbezorging?

Sinds de inwerkingtreding van de Alcoholwet op 1 juli 2021 is de verkoper verplicht om een ‘geborgde werkwijze’ op te stellen om ervoor te zorgen dat alcoholhoudende drank enkel wordt geleverd op het adres van de geadresseerde en dat de leeftijd (18+) van deze persoon wordt vastgesteld.

KHN heeft een voorbeeld-document geborgde werkwijze opgesteld. Hierin wordt omschreven hoe je in jouw bedrijf invulling kunt geven aan verantwoorde verkoop van alcohol op afstand.

Waarom is de leeftijdsgrens in 2014 verhoogd?

Voor jongeren is (te veel) alcohol extra schadelijk. Alcohol drinken is schadelijk voor de ontwikkeling van de hersenen en andere organen die in de groei zijn. Uit een onderzoek blijkt een duidelijk verband tussen schoolverzuim en veel alcoholgebruik. Alcohol drinken op jonge leeftijd kan leiden tot problemen met alcoholgebruik op latere leeftijd (verslaving). Jongeren lopen sneller het risico alcoholvergiftiging te krijgen. Daarom is het voor jongeren onder de 18 jaar beter om helemaal geen alcohol te drinken.

Wie handhaaft de Alcoholwet?

Sinds 2013 zijn de burgemeesters van de gemeenten verantwoordelijk voor de handhaving van de leeftijdsgrens in de Alcoholwet. Dit betekent onder andere dat de burgemeester zogenaamde Buitengewone Opsporingsambtenaren (boa’s) moet aanstellen. Gemeenten zijn verplicht om een preventie- en handhavingsplan alcohol te maken. In dat plan moet onder andere staan wat gemeenten gaan doen om alcoholgebruik door jongeren onder de 18 te voorkomen, maar bijvoorbeeld ook het handhavingsbeleid en welke handhavingsacties worden ondernomen.

Wat is een boa?

Een boa is een buitengewone opsporingsambtenaar. Boa’s helpen mee met toezicht houden op de lokale orde en veiligheid. Zij controleren of mensen zich aan de regels houden en geen overtredingen begaan. Boa’s mogen verdachten aanhouden en boetes uitschrijven. Niet iedere boa kan voor elke toezichttaak worden ingezet. Boa’s die controleren op de Alcoholwet moeten daarvoor een speciale cursus hebben afgerond.

Mogen horecamedewerkers onder de 18 wel drank verkopen?

Hoewel deze groep jongeren zelf geen alcohol mag bestellen, mogen 16- en 17-jarigen wél werken in een café of restaurant en alle soorten drank schenken aan gasten. Dit geldt zowel voor leerlingen als voor reguliere medewerkers. Voor 14- en 15-jarige vmbo-scholieren geldt een uitzondering. Zij mogen tijdens een stage in de horeca in het kader van hun opleiding wél werken in een ruimte waar alcohol wordt geschonken en dus zelf ook alcohol serveren.

Hoe hoog zijn de boetes?

Als jij of jouw medewerker alcohol verstrekt aan jongeren zonder dat er is gecheckt of de koper de juiste leeftijd heeft, kunnen je een boete krijgen. Deze boete bedraagt de eerste keer € 1360 voor een ondernemer met een bedrijf met minder dan 50 werknemers. Bij herhaling binnen twaalf maanden worden de boetes hoger. De burgemeester heeft ook andere sanctiemiddelen.

Het niet naleven van de regels kan een reden zijn om een vergunning te schorsen (minimaal 1 en maximaal 12 weken) of om een vergunning in te trekken. Wordt iemand jonger dan 18 op een voor publiek toegankelijke plaats (zoals de kroeg of op straat) betrapt op het bezit van alcohol, dan kan hij/zij een boete krijgen. De hoogte van de boete hangt af van de leeftijd.

Voor wederverstrekking kunnen drie boetes worden uitgedeeld: naast de (directe) verstrekker en de minderjarige die de alcohol in ontvangst neemt, kan nu ook een meerderjarige een boete krijgen voor het doorgeven van de drank.

Zijn leeftijdstickers verplicht?

Volgens de Alcoholwet, artikel 20 lid 3, ben je als ondernemer verplicht om bij de ingang de leeftijdsgrens voor alcohol duidelijk zichtbaar en goed leesbaar aan te duiden. Door het plakken van de sticker voldoe je aan de wet. KHN-leden kunnen die stickers bestellen via dit bestelformulier.

Posters, huisregelbordjes en gratis online training

Naast leeftijdstickers biedt KHN ook andere hulpmiddelen die kunnen helpen om de leeftijdgrens binnen uw bedrijf na te leven. Denk bijvoorbeeld aan huisregelbordjes en posters die je zelf kunt downloaden en printen.

Ook heeft KHN meegewerkt aan de ontwikkeling van een gratis online training ‘Verantwoord alcohol schenken’ voor horecaondernemers én horecamedewerkers.

Gratis training 'Verantwoord alcohol schenken'

De online training ‘Voor Elkaar’ is ontwikkeld voor horecaondernemers én horecamedewerkers. Je krijgt op een eenvoudige online de juiste kennis en handvatten om verantwoord alcohol te schenken. Als je de toets haalt, ontvang je een certificaat.

Doe de training!